Het renterisico betreft de huidige en toekomstige blootstelling van de winstgevendheid en het vermogen van de bank aan ongunstige rentebewegingen.

Het ALCO bewaakt het renterisico. Hierbij wordt de evolutie van de renterisicopositie opgevolgd, alsook de overeenstemming met wet- en regelgeving, de beleidslijnen en het vastgelegde limietenkader. De bank voldoet aan alle limieten opgelegd door de toezichthouder.

De bank meet haar renterisico zowel vanuit een inkomensperspectief als vanuit een vermogensperspectief.

Voor wat betreft de inkomstengevoeligheid simuleert de bank het effect op haar resultaat van een geleidelijke marktrentewijziging van 2%-pt op een tijdshorizon van 3 jaar. In 2022 bleek voornamelijk het scenario van een geleidelijke marktrentedaling – volgens interne assumpties – het meest nadelig voor de rentemarge van de bank en dit omwille van de floor op de depositorente.

Voor de vermogensgevoeligheid wordt het effect op de economische waarde van het banking book gemeten en dit in 6 rentescenario’s, zowel parallelle als niet-parallelle. Hierbij maakt de bank gebruik van zowel haar eigen veronderstellingen als van de veronderstellingen van de toezichthouder.

Het meest negatieve effect treedt op in het scenario waarbij de marktrente op korte termijn met 2%-pt stijgt én op lange termijn met 2%-pt stijgt gebruikmakend van de veronderstellingen van de toezichthouder. Dit negatief effect ligt echter ruim onder de toegestane maximum waarschuwings-drempel van 15% van het eigen vermogen.

Daarnaast meet de bank de inkomstengevoeligheid in een uitsterfscenario volgens een model dat op Crelan-groepsniveau gebruikt wordt en dat zowel parallelle als niet-parallelle rentescenario’s in aanmerking neemt.

Dit model beschouwt enerzijds de evolutie van de nettorenteopbrengsten voor de volgende 15 jaar en anderzijds de huidige waarde van alle toekomstige nettorenteopbrengsten.

Dit model toont in het scenario waarbij de marktrente op korte termijn met 2%-pt stijgt én op lange termijn met 2%-pt stijgt de meest negatieve impact op de netto renteopbrengsten.

Volgens datzelfde model wordt de huidige waarde van de toekomstige renteopbrengsten dan weer het meest negatief beïnvloed in het scenario waarbij de marktrente op korte termijn met 2,5%-pt stijgt. In alle beschouwde scenario’s voldoet de bank ruimschoots aan het geldende limietenkader.

De duration van het eigen vermogen bedroeg doorheen 2022 minder dan 2 jaar, per eindejaar bedraagt de duration 1,73 jaar. Een scenario waarbij de marktrente plots met 1%-pt stijgt, zou aldus de waarde van het eigen vermogen doen toenemen met 1,73%.

De duration liep op sinds september 2022 ingevolge gedaalde vervroegde terugbetalingen en het gestegen volume aan hoogrentende activa.

De bank beheert haar renterisicopositie op proactieve wijze teneinde steeds te voldoen aan zowel haar eigen limietenkader als aan dat van de toezichthouder.

De bank gebruikt geen derivaten voor de beheersing van het renterisico.

Het liquiditeitsrisico is het risico dat de bank niet aan haar financiële verplichtingen kan voldoen tegen een aanvaardbare kost.

Het ALCO bewaakt het liquiditeitsrisico. Het ALCO volgt de evolutie van de liquiditeitsrisicopositie op, alsook de overeenstemming met wet- en regelgeving, interne beleidslijnen en het geldende limietenkader.

De bank volgt haar liquiditeitsrisicopositie op aan de hand van metingen op zeer korte, korte, middellange en lange termijn.

Via stressscenario’s schat de bank de gevolgen van uitzonderlijke situaties in. De bank zorgt ervoor dat zij steeds beschikt over voldoende ruime kwaliteitsvolle liquiditeitsbuffers.

De bank volgt nauwgezet haar intraday-risicopositie op waarbij ze tevens beschikt over een kredietlijn bij de NBB. Het intradayrisico treedt onder meer op bij de verrekening van Visa/Mastercard-transacties en van STET- en SWIFT-kasstromen.

In het jaar 2022 bedroeg de Liquidity Coverage Ratio (LCR) nooit minder dan 405%. Het gemiddeld hoge niveau van de LCR duidt erop dat de bank over een meer dan voldoende hoge liquide buffer beschikt om uitstromen op te vangen. De LCR beantwoordt ruimschoots aan het intern limietenkader en de prudentiële minimumlimiet van 100%.

De Net Stable Funding Ratio (NSFR) bedraagt per einde 2022 168% en duidt op een gezonde fundingstructuur van de bank. Sinds halverwege 2022 zien we een licht dalende trend van de NSFR, dit is het gevolg van een sterke productie hoogrentende activa. De NSFR dient minimaal 100% te bedragen.

Aan de hand van een model van dynamische liquiditeit simuleert de bank haar liquiditeitspositie voor de komende 24 maanden op basis van het budget. Deze lag steeds ruim boven de opgelegde minimumlimiet.

Specifiek ten behoeve van de opvolging van de liquiditeitspositie op middellange termijn simuleert de bank een bankrun scenario waarbij de impact ervan op haar liquiditeitspositie wordt gemeten. De bank brengt dit effect in rekening bij haar jaarlijkse ICAAP/ILAAP-oefening (Internal Capital/Liquidity Adequacy Assessment Process).

Het kredietrisico of tegenpartijrisico is het risico van verlies door het in gebreke blijven van een debiteur of tegenpartij. De bank wordt blootgesteld aan het kredietrisico in het kader van haar kredietverlening aan consumenten en ondernemingen, alsook bij haar eigen beleggingsactiviteiten.

Na afloop van de coronapandemie zorgde de oorlog in Oekraïne voor een ongeziene energiecrisis waarbij de torenhoge energiefacturen de financiële draagkracht van zowel gezinnen als bedrijven zwaar onder druk zetten. De bank volgt deze ontwikkelingen en impact hiervan op de voet op en legt hiervoor – uit voorzichtigheid – provisies aan.

Naar aanleiding van de fusie Crelan-AXA Bank België werd de kredietportefeuille van Europabank als entiteit binnen de Crelan Groep onderworpen aan een doorgedreven en kritische doorlichting (Asset Quality Review) vanwege de ECB. Hierbij werd de kwaliteit van haar kredietportefeuille getest. Deze oefening vergde de inzet van aanzienlijke resources en het respecteren van zeer korte deadlines, en werd met succes afgerond.

Naast een permanente kwaliteitsbewaking op diverse niveaus binnen de bank, volgt het Krediet- en Contentieux Evaluatie Comité (KCEC) maandelijks het kredietrisico op.

De bank beoordeelt het kredietrisico verbonden aan de kredietverleningsactiviteit zowel in haar front- als backoffice, rekening houdend met vastgelegde kredietbeslissingsbevoegdheden. De bank maakt gebruik van een kredietbeslissingsmodel dat rekening houdt met de terugbetalingscapaciteit, de verstrekte waarborgen, de reputatie en de solvabiliteit van de kredietnemer.

Specifiek voor het segment van het hypothecair krediet monitort de bank de evolutie van de Loan-to-Value ratio zowel op het niveau van de nieuwe productie als op het niveau van de kredietportefeuille.

In haar ICAAP/ILAAP-oefening schat de bank aan de hand van stress scenario’s de impact in van extreme waardedalingen van in hypotheek genomen vastgoed. Er wordt hierbij rekening gehouden met waardedalingen van 15% tot 35% afhankelijk van het scenario en het type vastgoed (commercieel, residentieel).

Als onderdeel van de kwaliteitsbewaking van haar kredietportefeuille volgt de bank de evolutie op van de forborne kredietvorderingen. Dit zijn kredietvorderingen waarbij de bank aan een klant met betalingsmoeilijkheden bepaalde toegiften deed teneinde te vermijden dat deze zijn financiële verplichtingen niet langer zou kunnen honoreren en de bank kredietverlies zou leiden. De bank evalueert of voor forborne kredietvorderingen voldoende provisie voor kredietverlies wordt opgezet.

Het kredietverlies over 2022 verbonden aan de kredietverleningsactiviteit bedroeg 0,39% en ligt hoger dan in 2021 (0,28%) en is het gevolg van een extra management overlay van 2 miljoen euro. De totaal aangelegde management overlay bedraagt 9 miljoen euro waarvan 7 miljoen euro bestemd is voor het opvangen van de gevolgen van de energiecrisis en 2 miljoen euro voor de gevolgen van de coronacrisis.

Ook de eigen beleggingsportefeuille van de bank is onderhevig aan kredietrisico. Om dit risico te beperken heeft de bank in haar beleggingsbeleid maximumlimieten inzake tegenpartijen vastgelegd. Het op Crelan-groepsniveau vastgelegd limietenkader is hierbij minimaal van toepassing.

Voor de bepaling van de eigenvermogensvereiste voor kredietrisico hanteert de bank de standaardbenadering.

De bank definieert operationeel risico als de kans op schade ten gevolge van tekortkomingen in werkwijzen, systemen, menselijke fouten of externe gebeurtenissen.

In het trimestrieel Riskcomité wordt gerapporteerd over het operationeel risico en het reputatierisico en worden voorgestelde controlemaatregelen beslist.

Specifieke risicodomeinen zoals bedrijfs-continuïteit en informatiebeveiliging worden aangestuurd vanuit stuur- en werkgroepen.

Centraal in het beheer van operationele risico’s binnen de bank staan een permanente identificatie en evaluatie van risico’s naar aanleiding van de invoering of wijziging van processen en/of nieuwe producten, een centraal incidentenbeheersysteem gekoppeld aan fraudepreventie, bedrijfs-continuïteitsplanning en disaster recovery tests en de nodige zorg voor sensibilisering van de medewerkers.

Voor de activiteiten die de bank uitbesteedt, zorgt zij ervoor dat de eraan verbonden risico’s, zoals onder meer informatiebeveiliging en bedrijfscontinuïteit, geïdentificeerd en afdoende ingedekt worden. Desbetreffende afspraken worden ofwel in een service level agreement ofwel contractueel vastgelegd.

Dat de bank haar operationele risico’s goed onder controle heeft, blijkt uit de jaar na jaar lage schadecijfers ingevolge operationele risico’s en het hoge cijfer aan vermeden schade.

De aanpak van cybercriminaliteit staat - net zoals de voorbije jaren – ook bij Europabank hoog op de agenda. In dat kader beschikt de bank onder meer over een stappenplan voor het geval de bank geconfronteerd wordt met cybercriminaliteit. Sinds 2022 biedt Europabank haar klanten tevens de mogelijkheid om 24/7 hun rekeningen en/of betaalkaarten onmiddellijk te laten blokkeren mochten zij het gevoel hebben slachtoffer te zijn van bijvoorbeeld phishingfraude.

Voor de bepaling van de eigenvermogensvereiste voor operationeel risico hanteert de bank de Basic Indicator Approach en houdt zij zodoende kapitaal aan ten belope van 13,8 miljoen euro of 15% van het gemiddeld geconsolideerd operationeel resultaat van de laatste 3 jaren.