Het renterisico betreft de huidige en toekomstige blootstelling van de winstgevendheid en het vermogen van de bank aan ongunstige rentebewegingen. Het wordt bewaakt door het ALCO. Daarbij wordt de evolutie van de renterisicopositie gevolgd en de overeenstemming met wet- en regelgeving, de beleidslijnen en het vastgelegde limietenkader. De bank voldoet aan alle limieten die de toezichthouder oplegt en meet haar renterisico zowel vanuit een inkomensperspectief als vanuit een vermogensperspectief.

Voor de inkomstengevoeligheid simuleert de bank het effect van een onmiddellijke marktrentewijziging van twee procentpunten op haar resultaat. Daarbij houdt de bank rekening met de veronderstellingen van de toezichthouder (EBA SOT NII – horizon één jaar). In 2024 bleek het scenario van een onmiddellijke marktrentestijging het nadeligst voor de rentemarge. Door het vervalschema van de deposito’s zonder vervaldag is er een groot volume dat onmiddellijk rentegevoelig wordt. De leningen, leasings en rentings worden daarentegen minder snel rentegevoelig. Het gevolg daarvan is dat de depositokosten bij een rentestijging sneller toenemen dan het interestinkomen uit de kredietportefeuille. De negatieve gevolgen van de beschouwde rentescenario’s lagen in 2024 altijd ruim binnen het overeenkomstige waarschuwings- en limietenkader.

Voor de vermogensgevoeligheid wordt het effect op de economische waarde van het banking book gemeten in zes rentescenario’s, zowel parallelle als niet-parallelle. Daarbij houdt de bank rekening met de veronderstellingen van de toezichthouder (EBA EVE SOT). Begin 2024 liep de bank het meeste risico in de scenario’s met een rentedaling (parallelle rentedaling van 2% en vervlakking van de rentecurve – rentestijging op korte termijn van 2,5% en rentedaling op lange termijn van 1%). Eind 2024 liep ze het meeste risico in het scenario van een parallelle rentestijging. Dat is vooral het gevolg van de nieuwe regelgeving rond de standaardbenadering voor de IRRBB-berekeningen die sinds september 2024 van kracht is. Sindsdien is Europabank overgeschakeld op een dynamisch model voor de vervroegde terugbetaling van leningen, leasings en rentings, waarbij het aandeel vervroegde terugbetalingen daalt of stijgt in het scenario van een rentestijging of -daling. Ook het vervalschema voor de deposito’s zonder vervaldag werd aangepast waarbij het volume dat onmiddellijk op vervaldag komt, daalt of stijgt in het scenario van een rentestijging of -daling. Beide wijzigingen hebben een negatief effect op de EBA EVE SOT-ratio’s. Ondanks de ingrijpende wijzigingen bleven de ratio’s altijd ruim binnen het overeenkomstige waarschuwings- en limietenkader.

De bank beheert haar renterisicopositie proactief om te voldoen aan zowel haar eigen limietenkader als dat van de toezichthouder. Ze gebruikt geen derivaten voor de beheersing van het renterisico.

Het liquiditeitsrisico is het risico dat de bank niet tegen aanvaardbare kosten aan haar financiële verplichtingen kan voldoen. Het wordt bewaakt door het ALCO dat de evolutie van de liquiditeitsrisicopositie volgt, evenals de overeenstemming met wet- en regelgeving, interne beleidslijnen en het geldende limietenkader.

De bank volgt haar liquiditeitsrisicopositie op aan de hand van metingen op zeer korte, korte, middellange en lange termijn. Via stressscenario’s worden de gevolgen van uitzonderlijke situaties ingeschat. De bank zorgt er daarbij voor dat zij steeds beschikt over voldoende ruime, kwaliteitsvolle liquiditeitsbuffers.

De bank volgt nauwgezet haar intraday-risicopositie op waarbij ze ook beschikt over een kredietlijn bij de NBB. Het intradayrisico treedt onder meer op bij de verrekening van Visa- en Mastercard-transacties en van STET- en SWIFT-kasstromen.

In 2024 bedroeg de liquiditeitsdekkingsratio (liquidity coverage ratio of LCR) nooit minder dan 550%. Het gemiddeld hoge niveau van de LCR duidt erop dat de bank over een meer dan voldoende hoge liquide buffer beschikt om uitstromen op te vangen. De LCR beantwoordt ruimschoots aan het interne limietenkader en de prudentiële minimumlimiet van 100%.

De nettostabielefinancieringsratio (net stable funding ratio of NSFR) bedroeg eind 2024 163%, wat duidt op een gezonde fundingstructuur want ze moet minimaal 100% bedragen. In 2024 daalde de NSFR licht (168% in januari) door een sterke productie van hoogrentende activa.

Specifiek om de liquiditeitspositie op middellange termijn op te volgen, simuleert de bank een bankrunscenario waarvan de gevolgen op haar liquiditeitspositie worden gemeten.

Het kredietrisico of tegenpartijrisico is het risico van verlies door het in gebreke blijven van een debiteur of tegenpartij. De bank wordt blootgesteld aan het kredietrisico in het kader van haar kredietverlening aan consumenten en ondernemingen en haar eigen beleggingsactiviteiten. Ook in 2024 blijven onder meer de aanhoudende oorlog in Oekraïne, het conflict in het Midden-Oosten, de onrustwekkende ontwikkelingen in Noord-Korea, de moeizame federale regeringsvorming en de zeer ongunstige begrotingssituatie verdere onzekerheid en angst teweegbrengen. De bank volgt die ontwikkelingen en de gevolgen ervan op de voet en legt er uit voorzichtigheid provisies voor aan. Naast een permanente kwaliteitsbewaking op diverse niveaus wordt het kredietrisico maandelijks opgevolgd in het KCEC.

De bank beoordeelt het kredietrisico van de kredietverleningsactiviteit in zowel haar front- als haar backoffice, rekening houdend met vastgelegde kredietbeslissingsbevoegdheden. Ze maakt daarvoor gebruik van een kredietbeslissingsmodel waarbij er rekening wordt gehouden met de terugbetalingscapaciteit, de verstrekte waarborgen, de reputatie en de solvabiliteit van de kredietnemer.

Specifiek voor het segment van het hypothecaire krediet monitort de bank de evolutie van de loan-to-valueratio zowel op het niveau van de nieuwe productie als op het niveau van de krediet-portefeuille. Aan de hand van stressscenario’s schat ze de gevolgen in van extreme waardedalingen van in hypotheek genomen vastgoed. Er wordt daarvoor rekening gehouden met waardedalingen van 15% tot 35%, afhankelijk van het scenario en het type vastgoed (commercieel, residentieel).

Als onderdeel van de kwaliteitsbewaking van haar kredietportefeuille volgt de bank de evolutie op van de forborne kredietvorderingen. Dat zijn kredietvorderingen waarbij de bank klanten met betalingsmoeilijkheden bepaalde toegiften deed om te vermijden dat ze hun financiële verplichtingen niet langer kunnen nakomen en de bank kredietverlies zou lijden. De bank evalueert of er voor forborne kredietvorderingen voldoende provisie voor kredietverlies wordt opgezet.

Het kredietverlies over 2024 verbonden aan de kredietverleningsactiviteit bedroeg 1,10% en lag hoger dan in 2023 (0,46%). In december 2024 voerde de bank een nieuw IFRS 9-model in dat gebaseerd is op een PD-, LGD- en EAD-model voor de berekening van de impairment, waardoor een vergelijking van het kredietverlies met de voorbije jaren niet relevant is. De impact van het model was goed voor een extra toename van de impairment met 9,5 miljoen euro. De impact werd evenwel gecompenseerd met 4,5 miljoen euro door de terugname van de eerder aangelegde management overlay, die werd opgezet om mogelijke negatieve gevolgen van oplopende achterstalligheid bij leasing en renting en sombere macro-economische vooruitzichten op te vangen en om de impact van het nieuwe IFRS 9-model te compenseren.

Ook de eigen beleggingsportefeuille van de bank is onderhevig aan kredietrisico. Om dat risico te beperken, heeft de bank in haar beleggingsbeleid maximumlimieten voor tegenpartijen vastgelegd. Het limietenkader dat op groepsniveau vastgelegd werd, is minimaal van toepassing. Voor de bepaling van de eigenvermogensvereiste voor kredietrisico hanteert de bank de standaardbenadering.

De bank definieert operationeel risico als de kans op schade door tekortkomingen in werkwijzen, systemen, menselijke fouten of externe gebeurtenissen. In het trimestriële riskcomité wordt er gerapporteerd over het operationele en het reputatierisico en wordt er over voorgestelde controlemaatregelen beslist. Specifieke risicodomeinen, zoals bedrijfscontinuïteit en informatiebeveiliging, worden aangestuurd vanuit stuur- en werkgroepen.

Centraal in het beheer van operationele risico’s binnen de bank staan een permanente identificatie en evaluatie van risico’s naar aanleiding van de invoering of wijziging van processen en/of nieuwe producten, een centraal incidentenbeheersysteem voor fraudepreventie, bedrijfscontinuïteitsplanning en disaster recovery tests en de nodige zorg voor de bewustmaking van de medewerkers. Voor de activiteiten die de bank uitbesteedt, zorgt zij ervoor dat de risico’s die daaraan verbonden zijn, zoals informatiebeveiliging en bedrijfscontinuïteit, geïdentificeerd en afdoende ingedekt worden. Die afspraken worden in een service level agreement of contractueel vastgelegd.

Dat de bank haar operationele risico’s goed onder controle heeft, blijkt uit de jaar na jaar relatief lage schadecijfers als gevolg van operationele risico’s en de grote hoeveelheid vermeden schade dankzij performante controlemaatregelen.

Cybercriminaliteit, money muling en phishingfraude krijgen, net zoals in de media, voorname aandacht. In dat kader beschikt de bank onder meer over een stappenplan voor als ze met cybercriminaliteit geconfronteerd wordt. De bank biedt haar klanten ook de mogelijkheid om 24 op 7 hun rekeningen en/of betaalkaarten onmiddellijk te laten blokkeren, mochten zij het gevoel hebben dat ze slachtoffer zijn van bijvoorbeeld phishingfraude. De bank neemt proactief initiatieven om te vermijden dat klanten slachtoffer zouden worden van phishing.

Voor de bepaling van de eigenvermogensvereiste voor het operationele risico hanteert de bank de basic indicator approach en houdt zij zo kapitaal aan ter waarde van 19,6 miljoen euro.